Nếu bạn là người chơi chứng khoán hay quan tâm về lĩnh vực tài chính và thường xuyên theo dõi các báo, tạp chí về tài chính thì chắc hẳn đã từng bắt gặp cụm từ chỉ số so sánh YOY hay Year Over Year rồi phải không ? Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chỉ số so sánh YOY là gì ? Ý nghĩa và cách tính chỉ số so sánh YOY.
Chỉ số so sánh YOY là gì?
Hiểu rõ hơn, với chỉ số so sánh YOY, ta có thể thấy được sự tăng trưởng hay đi xuống của công ty, tổ chức hoặc cả nền kinh tế của một quốc gia tại một khoản thời gian nào đó.
Đặc trưng của chỉ số so sánh YOY
- Chỉ số so sánh YOY cho phép đánh giá xem hiệu suất tài chính của một công ty đang được cải thiện, giữ nguyên hay xấu đi. Ví dụ: Trong các báo cáo tài chính, bạn có thể dễ dàng nhận ra doanh thu quí III của một doanh nghiệp thay đổi như thế nào dựa trên việc tính toán và chỉ số so sánh YOY trong ba năm gần nhất.
- Chỉ số so sánh YOY là một cách phổ biến và hiệu quả để đánh giá hiệu quả tài chính của một công ty và hiệu quả đầu tư. Bất kì sự kiện có thể đo lường nào lặp lại hàng năm có thể được so sánh trên cơ sở tính toán chỉ số so sánh YOY. Chỉ số so sánh YOY thường được dùng để so sánh sự tăng trưởng theo năm, theo quí hay thậm chí theo tháng.
Chỉ số so sánh YOY có ý nghĩa gì trong lĩnh vực Tài chính chứng khoán?
Chỉ số so sánh YOY là môt yếu tố cực kỳ quan trọng trong bất kỳ báo cáo tài chính nào, dù là của một công ty, một tổ chức kinh tế. Dựa vào việc so sánh chỉ số so sánh YOY, ta có thể rút ra được một số kết luận như sau :
- Chỉ số so sánh YOY cho thấy được tình hình kinh doanh tại thời điểm hiện tại đang có chiều hướng tăng trưởng hay đi xuống.
- Chỉ số so sánh YOY giúp so sánh kết quả kinh doanh tại hai khoảng thời gian : giữa 2 quý cùng kỳ, giữa 2 năm hoặc giữa các tháng với nhau.
- Chỉ số so sánh YOY giúp đánh giá tình hình tài chính hiện tại của công ty có khả quan không, qua đó xem xét hiểu quả đầu tư của công ty có hiệu quả hay không.
Kết luận lại, chỉ số so sánh YOY là một yếu tố được sử dụng phổ biến trong việc đánh giá sự hiệu quả của hoạt động đầu tư kinh doanh theo quý, theo năm hoặc theo tháng.
Vì sao chỉ số so sánh YOY cần phải được tính toán?
Khi nói đến các chỉ số thể hiện rõ ràng và trung thực nhất về tình hình hoạt động của một tổ chức kinh tế, chúng ta sẽ nói đến ba yếu tố : Doanh thu, lợi nhuận và chỉ số tài chính
Ba yếu tố này có sự thay đổi tùy vào thời vụ và các nhà đầu tư, phân tích dựa trên các chỉ số này để đưa ra hướng đi trong tương lai, giúp giảm tới mức tối đa sự ảnh hưởng của thời vụ đến kết quả kinh doanh của công ty.
Tính thời vụ là như thế nào ? Chúng ta có thể lấy một ví dụ cụ thể như sau : Mặc hàng quần áo ấm chỉ bán được vào mùa đông, còn mùa hè sẽ không bán được. Tương tự, các mặc hàng phục vụ dịp Tết chỉ bán mạnh vào cuối năm.
Vậy thì khi so sánh chỉ số so sánh YOY đối với mặc hàng áo ấm, ta phải so sánh tại hai thời điểm là mùa đông của hai năm chứ không thể so sánh kết quả giữa mùa đông và mùa hè.
Đánh giá ưu và nhược điểm của chỉ số so sánh YOY
Tất cả mọi thứ đều có hai mặt lợi và hại. Việc so sánh chỉ số so sánh Yoy củng không nằm ngoài quy luật này.
Về ưu điểm
- Khi so sánh chỉ số so sánh YOY, như đã phân tích ở trên chúng ta sẽ so sánh bỏ qua yếu tố thời vụ để mang lại sự khách quan nhất.
- Chỉ số so sánh YOY giúp rút ngắn quá trình phân tích, dẫn chúng ta đến với kết quả cuối cùng. Ví dụ cụ thể : thay vì so sánh tỷ lệ phát triển khách hàng mới tháng 4/2019 tăng 500 người so với tháng 3/2019 thì có thể so sánh năm như từ tháng 4/2018 đến 4/2019 tỷ lệ phát triển khách hàng mới tăng thêm 6000 người chẳng hạn.
- Cuối cùng, việc tính toán chỉ số so sánh YOY rất đơn giản, không cần dùng đến máy tính vẫn có thể tính được chính xác.
Về nhược điểm
- Nếu chúng ta so sánh chỉ số so sánh YOY theo năm, điều đó có nghĩa là quá trình biến động lên xuống giữa các tháng trong năm đã được bỏ qua. Vậy thì sẽ không thấy được các yếu tố rủi ro phát sinh trong quá trình này.
- Nếu một công ty có kết quả tăng trưởng là âm. Thì mọi so sánh chỉ số so sánh YOY hoàn toàn vô nghĩa.
- Cung cấp thông tin khá hạn chế
- Cung cấp quá nhiều ý nghĩa khi xu hướng được quan sát chỉ trong một giai đoạn tính toán.
Thông qua bài viết, EFX mong các nhà đầu tư có thêm kiến thức thực hiện giao dịch thành công và thu được nhiều lợi nhuận.
Xem thêm các thông tin và nhận hỗ trợ tại Fanpage
Chúc các nhà đầu tư luôn thành công!