Lướt sóng cổ phiếu hay đầu cơ ngắn hạn là một hình thức kiếm lời nhanh chóng được các nhà đầu tư ưa thích. Tuy nhiên, việc quá tham với mức lợi nhuận ăn bằng gấp đôi gấp ba chỉ trong vòng thời gian ngắn đã khiến nhiều nhà đầu tư bị sập bẫy cá mập. Vây cá mập chứng khoán là gì? Làm sao để những con “cá bé” tránh được bẫy của “cá mập xấu” và tồn tại được trên thị trường này?
Cá mập chứng khoán là gì?
“Cá mập chứng khoán” là thuật ngữ dùng để chỉ những nhà đầu tư lớn có tiềm lực mạnh về vốn và có lợi thế về thông tin trên thị trường chứng khoán. Do đó, họ có thể gây ảnh hưởng rõ rệt (theo hướng tích cực hoặc tiêu cực) đến thị trường bằng một cách nào đó.
Từ nhận định trên, ta có thể chia “cá mập chứng khoán” thành 2 loại:
- Cá mập tốt: là những người hoặc tổ chức cung cấp nguồn vốn cho các công ty để phát triển chính công ty đó và cả thị trường chứng khoán. Từ đó, “cá mập tốt” nhận được lợi nhuận dựa trên tốc độ tăng trưởng của doanh nghiệp theo thời gian.
- Cá mập xấu: là những kẻ nhiều tiền lợi dụng cung cầu trên thị trường, lòng tham của các nhà đầu tư ít kinh nghiệm để “thao túng” giá cổ phiếu và kiếm lời.
Cách cá mập chứng khoán làm giá chứng khoán
Tạo cung cầu ảo, bơm xả, bán tháo là các chiêu trò được cá mập chứng khoán hay đội lái giá sử dụng để “úp sọt” những nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán. Đáng tiếc là nhiều nhà đầu tư đã mắc bẫy vào cá mập chứng khoán.
Kịch bản phổ biến nhất của các cá mập xấu đó chính là làm giảm giá thị trường bằng việc tung ra các thông tin bất lợi về cổ phiếu đó. Sau khi cổ phiếu giảm giá, họ sẽ mua vào.
Khi cá mập đã gom đủ số cổ phiếu thì họ tung tin tích cực về doanh nghiệp, về thị trường chứng khoán để đẩy giá cổ phiếu lên. Sau đó giá cổ phiếu đột ngột tăng cao, cá mập chứng khoán sẽ tiến hành bán tháo cổ phiếu để kiếm lời. Thông thường ở giai đoạn nâng giá cổ phiếu sẽ kéo dài hơn và có nhiều thông tin hỗ trợ nhằm thu hút nhà đầu tư mua vào hơn.
Sau khi những con cá mập xấu bán xong cổ phiếu với mức giá cao “chót vót”, các tin tức hỗ trợ sẽ mất dần. Giá cổ phiếu lúc đó sẽ giảm nhanh chóng. Cách cá mập chứng khoán làm giá như vậy đã được sử dụng thường xuyên và nhất quán trên thị trường đối với các cổ phiếu có vốn hóa trung bình đến thấp.
Bí quyết đầu tư chứng khoán giúp bạn thoát khỏi bẫy của “cá mập xấu”
Chú ý đến chất lượng của cổ phiếu bạn muốn đầu tư
Có rất nhiều “cá mập tốt” quan tâm đến chất lượng của công ty và chọn một công ty tốt để đầu tư vào. Tuy nhiên, cũng có không ít nhóm “cá mập xấu” chỉ quan tâm đến việc làm tăng giá cổ phiếu, bất chấp đó là cổ phiếu của các doanh nghiệp rác. Với loại cổ phiếu có giá bèo bọt này, hầu hết các nhà đầu tư F0 nghĩ rằng nó dễ tăng giá hơn những cổ phiếu có thị giá cao, vì vậy họ mua vào. Điều này là hoàn toàn sai lầm.
Giá thị trường cao hay thấp thực sự không phải là một vấn đề. Điều quan trọng nhất là khi bạn đầu tư vào một công ty đang hoạt động tốt, ổn định, tăng trưởng thì dù các cá mập chứng khoán xấu có văng bẫy, giá trị của cổ phiếu đó cũng nhanh chóng ổn định trở lại.
Ngoài ra, việc chọn một công ty có nền tảng cơ bản tốt (thường là nợ thấp và vốn cao) thì cũng được gọi là cách đầu tư khôn ngoan. Các công ty có nền tảng cơ bản tốt phải có dòng tiền dương từ hoạt động kinh doanh. Trong báo cáo lưu chuyển tiền tệ của công ty, dòng tiền từ hoạt động kinh doanh phải thể hiện dòng tiền được tạo ra từ các hoạt động kinh doanh chính trong kỳ.
Không tham lam và chạy theo cảm xúc đám đông
Một trong số các nguyên nhân làm cho những con cá con trở thành con mồi của cá mập chứng khoán đó là lòng tham và sự thiếu hiểu biết. Trên thực tế ai cũng muốn kiếm lời, tuy nhiên phải biết dừng đúng chỗ, đúng lúc. Cá mập là loài đi săn nên chúng thừa biết tâm lý mong muốn làm giàu nhanh của bạn.
Với tâm lý cầm 100 triệu đồng trên tay để đi đầu tư, nhiều người hy vọng sau vài ba tháng hay một năm là có thể nhân 2, 3 lần tài khoản. Lúc này cá mập chứng khoán giăng một cái bẫy với miếng mồi béo bở với các thông tin tốt được đưa ra. Nếu bạn không thận trọng sẽ dễ dàng sa vào cái bẫy này.
Do đó để tránh bẫy cá mập, bạn cần kiểm soát cảm xúc, quán triệt tư tưởng. Một trong các cách để chiến thắng cá mập chứng khoán đó là mua khi giá giảm và bán khi giá tăng. Nghe có vẻ dễ nhưng có hơn 90% nhà đầu tư đang làm theo cách ngược lại. Họ mua khi tăng giá và chốt lỗ khi giá giảm.
Không ngừng học tập, nâng cao kiến thức cho bản thân
Đánh giá từ việc hàng triệu tài khoản giao dịch được mở trong năm nay, có thể thấy sự phát triển của thị trường chứng khoán là rất mạnh mẽ. Vì vậy, việc cung cấp kiến thức cả về chất và lượng cho nhà đầu tư là vô cùng cần thiết. Có thể nói, đây là vấn đề cấp thiết cần giải quyết của thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay.
Những người lính đều được trang bị đầy đủ vũ khí và kiến thức trước khi ra chiến trường. Tương tự, các nhà đầu tư cá nhân cũng nên làm như vậy. Thiếu kiến thức, thiếu chuyên môn có thể dẫn đến cái chết sớm cho bất kỳ ai trong lĩnh vực này.
Hãy tìm và học những thứ phù hợp thông qua sách vở, các trang thông tin tài chính và đầu tư uy tín như EFX. Đầu tư vào kiến thức và phát triển bản thân là kênh đầu tư không bao giờ khiến bạn lỗ vốn.
Trên đây là những thông tin cần thiết để giúp bạn hiểu được cá mập chứng khoán là gì. Hy vọng, những nguyên tắc đầu tư trên sẽ giúp bạn “sống sót” trước cá mập trên thị trường chứng khoán. Chúc bạn thành công và ngày càng đầu tư chứng khoán hiệu quả hơn.